Procesowe wspomaganie

• wprowadzisz skutecznie zmianę w wybranym obszarze pracy placówki
  • np. w zakresie wybranej kompetencji kluczowej czy problemu, który dostrzegacie w Waszej pracy
• wdrożysz nowe rozwiązania
  • np. ocenianie kształtujące, specjalne programy, nowe techniki pracy z uczniami, standardy współpracy z rodzicami 
• nadasz większy sens działaniom podejmowanym w Twojej placówce
  • dzięki diagnozie i skoncentrowaniu się na wybranym aspekcie pracy można lepiej zrozumieć sens wprowadzanych zmian i podejmowanych działań

1. Wspomaganie jest adresowane do przedszkola, szkoły i placówki, nie zaś wyłącznie do poszczególnych osób lub grup, takich jak dyrektor czy nauczyciele, co oznacza, że poprzez doskonalenie nauczycieli, poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne oraz system informacji pedagogicznej zapewniany przez biblioteki pedagogiczne, całościowo oddziałuje się na przedszkole, szkołę i placówkę, rozumianych jako złożony, wieloaspektowy system (organizację);
2. Wspomaganie pomaga szkole w rozwiązywaniu problemów, a co za tym idzie nie wyręcza jej ani nie narzuca rozwiązań. Oznacza to, że placówki systemu wspomagania muszą uwzględniać podmiotową, autonomiczną rolę szkoły lub placówki. Podstawą wspomagania jest ścisła współpraca przy organizowaniu i realizacji działań wspierających pomiędzy wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w proces wspomagania;
3. Wspomaganie wynika z analizy indywidualnej sytuacji szkoły i odpowiada na jej specyficzne potrzeby. Punktem wyjścia wszelkich działań adresowanych do nauczycieli danej szkoły powinna być rzetelna, angażująca społeczność szkolną, diagnoza potrzeb przeprowadzana przez dyrektora przedszkola, szkoły bądź placówki;
4. Wspomaganie jest procesem, czyli odchodzeniem od pojedynczych, incydentalnych form pomocy, na rzecz długofalowych działań, które polegają na wspieraniu szkoły w diagnozie potrzeb, planowaniu działań, wprowadzaniu zmiany, aż po wspólną ocenę efektów i opracowywaniu wniosków do dalszej pracy.
5. Ponadto w procesie wspomagania powinno się uwzględniać efekty kształcenia, w szczególności wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej szkoły lub placówki oraz wyniki sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych, a także dostosowywać działania do kierunków polityki oświatowej państwa i wprowadzanych zmian w systemie oświaty. Klamrą, która spina wytyczne nowego systemu wspomagania, jest zalecenie wykorzystania w procesie doskonalenia nauczycieli potencjału różnych instytucji – placówek doskonalenia nauczycieli, poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz bibliotek pedagogicznych. Aby model ten przyniósł szkole wymierne rezultaty, konieczna jest współpraca dyrekcji, nauczycieli, instytucji wspomagania, ekspertów zewnętrznych, a także rodziców, uczniów.

(JAK WSPOMAGAĆ PRACĘ SZKOŁY? Poradnik dla pracowników instytucji systemu wspomagania, Zeszyt 1, ORE; https://www.ore.edu.pl/2015/04/poradniki-4/)

Kto może prowadzić procesowe wspomaganie w Twojej placówce?

• placówki doskonalenia nauczycieli
• poradnie psychologiczno-pedagogiczne
• biblioteki pedagogiczne

Z jakich środków możesz finansować procesowe wspomaganie w Twojej placówce?

USTAWA z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215):

Art. 70a. 1. W budżetach organów prowadzących szkoły wyodrębnia się środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli, z uwzględnieniem szkoleń branżowych – w wysokości 0,8% planowanych rocznych środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe nauczycieli, z zastrzeżeniem ust. 2.
(…) 3a. Ze środków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli, o których mowa w ust. 1, dofinansowuje się:
1) koszty udziału nauczycieli w seminariach, konferencjach, wykładach, warsztatach, szkoleniach, studiach podyplomowych oraz innych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli prowadzonych odpowiednio przez placówki doskonalenia nauczycieli, szkoły wyższe oraz inne podmioty, których zadania statutowe obejmują doskonalenie zawodowe nauczycieli;
2) koszty udziału nauczycieli w formach kształcenia nauczycieli prowadzonych przez szkoły wyższe i placówki doskonalenia nauczycieli;
3) wspomaganie szkół oraz sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli prowadzonych przez placówki doskonalenia nauczycieli, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne i biblioteki pedagogiczne; (…)

Jakie wsparcie uzyska od nas Twoja placówka?

• opiekuna [certyfikowanego trenera wspomagania]
• warsztat diagnostyczny
• roczny plan wspomagania [RPW]
• wsparcie opiekuna na każdym etapie procesu
• dodatkowe opcje zgodnie z Twoim wyborem
• raport z ewaluacji [wnioski i rekomendacje]

Wstępna rozmowa (rozmowy) z dyrektorem

Optymalnym terminem na wstępną rozmowę jest okres pomiędzy czerwcem a wrześniem. Pozwoli to na rozpoczęcie procesu wspomagania z początkiem roku szkolnego i skorelowanie go z planem nadzoru pedagogicznego dyrektora. Możliwe jest rozpoczęcie procesu wspomagania w innym terminie, ale należy pamiętać, że proces ten powinien trwać kilka miesięcy w ciągu roku szkolnego.

Wstępne rozmowy obejmują następujące elementy:

• wstępne ustalenie obszaru wspomagania
  • obszar wspomagania możesz sprecyzować na tym etapie lub zostawić tę decyzję do podjęcia nauczycielom na etapie wstępnej diagnozy
• wybór opcji i wycena
  • możesz wybrać, z jakiego rodzaju wsparcia chcesz skorzystać na poszczególnych etapach (np. liczba warsztatów, wizyt eksperta, konsultacje)
  • na podstawie Twoich wyborów przygotujemy wycenę procesu wspomagania 
• podpisanie umowy
  • w umowie określimy m.in. zakres wsparcia i zasady rozliczeń
• wyznaczenie opiekuna [trenera wspomagania]
  • w naszym zespole mamy certyfikowanych trenerów wspomagania, którzy w profesjonalny sposób zaopiekują się Twoją Placówką

Diagnoza

Na tym etapie dokonujemy wyboru obszaru rozwoju (diagnoza wstępna) oraz analizujemy przyczyny problemów, mocne i słabe strony placówki z nim związane, potrzeby członków społeczności placówki (diagnoza pogłębiona). 

Stosujemy m.in. następujące  sposoby prowadzenia diagnozy:

• wywiad diagnostyczny
• analiza wybranych dokumentów
• warsztat diagnostyczny

Planowanie działań

Na podstawie diagnozy powstaje roczny plan wspomagania [RPW]. Opracowujemy go we współpracy z wyznaczonym przez dyrektora zespołem lub liderem.

RPW jest zatwierdzany przez dyrektora placówki. Składa się m.in. z :

• opisu diagnozy
• celów
• wskaźników
• planowanych działań rozwojowych (harmonogram ze wskazaniem osób odpowiedzialnych)

Realizacja działań rozwojowych

Na tym etapie realizowane są zaplanowane działania rozwojowe.

Formy doskonalenia zgodne z RPW, to np.:

• szkolenia, warsztaty
• wizyty studyjne
• obserwacje koleżeńskie
• konsultacje

 Zależnie od zakresu umowy z naszej strony Placówka otrzymuje pomoc ekspertów z danego obszaru (np. trenerów, konsultantów) lub wsparcie w poszukiwaniu ekspertów zewnętrznych.

Na etapie realizacji odbywa się również:

• testowanie i wprowadzanie rozwiązań
• monitoring realizacji RPW w kontakcie z opiekunem [trenerem wspomagania]

Ewaluacja wspomagania

Podsumowanie procesu wspomagania jest jego ważną częścią. Pokazuje sens podjętego wysiłku oraz skuteczność zrealizowanych działań i zmiany, które dzięki nim zaszły. Jest to okazja do świętowania sukcesu.

Ewaluację wspomagania prowadzimy m.in. przez:

• warsztat ewaluacyjny
• analizę wybranych dokumentów
• badanie społeczności szkolnej

Podsumowanie jest raport zawierający wnioski i rekomendacje płynące z ewaluacji.