Zdalne uczenie jest dziś odmieniane przez wszystkie przypadki. W kilku punktach zebraliśmy dla Ciebie to, co uważamy za najważniejsze w projektowaniu zdalnej pracy z uczniami. Zapewne niektóre z tych punktów są dla Ciebie oczywiste, a niektóre mogą być niemożliwe lub bardzo trudne do zrealizowania z różnych powodów. Nasz zbiór to propozycja, dzięki której możesz udoskonalić swoją pracę online z uczniami.
Na dole strony możesz pobrać nasz poradnik w wygodnym do zapisania formacie PDF.
Kliknij znak + aby rozwinąć wybrany punkt.
- Podaję cele zajęć w języku zrozumiałym dla ucznia
- Moje cele mówią uczniom czego i po co się nauczą
- Do każdych zajęć ustalałam kryteria sukcesu, tak by uczniowie wiedzieli co jest najważniejsze
- Do formułowania kryteriów wykorzystuję podstawę programową (tu mogę ją znaleźć https://podstawaprogramowa.pl/ ), ponieważ mam świadomość, że w programach nauczania i podręcznikach zawartych jest wiele treści wykraczających poza podstawę programową
- Kryteria spoza podstawy programowej wyraźnie oznaczam jako dodatkowe (dobrowolne)
- Formułuję kryteria językiem efektów edukacyjnych możliwych do zaobserwowania; używam do tego czasowników operacyjnych (np. wymieniasz najważniejsze…, nazywasz…, obliczasz…, wyjaśniasz na czym polega…, dopasowujesz…, tworzysz…)*
- Określam kryteria tak, aby były zrozumiałe i możliwe do zweryfikowania przez moich uczniów i ich rodziców
- Do każdych zajęć tworzę i/lub wyszukuję i udostępniam różnorodne materiały edukacyjne i wskazówki (nagrania moje lub znalezione w sieci, fragment w podręczniku, materiały dostępne w sieci na portalach edukacyjnych, wskazówki od kogo można się dowiedzieć itp.)
- Moje materiały i wskazówki dla uczniów uwzględniają:
- Style uczenia się uczniów (coś do przeczytania, coś do stworzenia, coś do obejrzenia, coś do napisania itp.)
- Możliwe wsparcie ze strony rodziców uczniów
- Możliwości techniczne, którymi dysponują uczniowie
- Umiejętności uczniów związane z obsługą sprzętu i aplikacji
- Potrzebę higieny pracy uczniów przy komputerze (część materiałów nie wymaga skorzystania z niego)
- Prawa autorskie
- Przekazuję uczniom materiały i wskazówki a nie zadania; zadania zakładają obowiązek ich wykonania, nawet wtedy, jeśli nie mają sensu, materiały zaś są pomocą w osiągnięciu efektów wskazanych w kryteriach
- Pozwalam uczniom wybrać, z których materiałów i wskazówek skorzystają i wyraźnie im to podkreślam
- Pamiętam i przypominam uczniom, że celem jest osiągnięcie efektów podanych w kryteriach, a nie określona liczba zadań do wykonania; pracujmy mądrze, a nie ciężko
- Określam uczniom czas na osiągnięcie wskazanych efektów, a nie na „przerobienie materiału”
- Akceptuję, że jedni uczniowie będą potrzebować mniej, a inni więcej czasu na osiągnięcie efektów – uznaję, że to jest OK
- Akceptuję, że uczniowie skorzystają tylko z wybranych przez siebie sposobów oraz że jest możliwe, że będą one inne niż zaproponowane przeze mnie materiały i wskazówki – uznaję, że to również jest OK
- Zachęcam uczniów do wybrania różnych sposobów pracy (opartych na różnych aktywnościach, zwłaszcza niewymagających korzystania z komputera)
- Ustalam godziny i sposoby konsultacji dla tych uczniów, którzy tego potrzebują; jeśli to możliwe robię to w porozumieniu z uczniami / rodzicami
- Podkreślam, że konsultacje są dobrowolne dla uczniów
- Pamiętam i przekazuję uczniom, że konsultacje to element uczenia się, a nie sprawdzania; nie odpytuję i nie sprawdzam uczniów, tylko wspieram ich w osiąganiu efektów
- Uwzględniam możliwości techniczne uczniów co do udziału w konsultacjach (video, rozmowy głosowe, czat, email itp.)
- Wykorzystuję konsultacje do budowania dobrych relacji z uczniami, wspieram ich nie tylko w osiąganiu efektów edukacyjnych, ale przede wszystkim okazuję im empatię
- Pracuję zgodnie z ustalonym planem, harmonogramem; dbam o higienę pracy i czas (swój i uczniów) spędzony przed komputerem
- Godziny konsultacji rozliczam jako jeden z elementów mojego czasu pracy
- Tworzę i udostępniam uczniom narzędzia pomocne w zweryfikowaniu tego, na ile osiągnęli wskazane przeze mnie kryteria (testy, zadania, quizy, rozmowa ze mną itp.)
- Odnoszę się tylko do podanych wcześniej kryteriów przygotowując narzędzia do weryfikacji osiągnięć
- W miarę możliwości tworzę narzędzia, które pozwalają uczniowi na samodzielną weryfikację osiągnięć (samosprawdzające się testy z informacją zwrotną i wskazówkami, quizy online prezentujące poprawne i niepoprawne odpowiedzi itp.)
- Precyzyjnie układam polecenia i wskazówki dla swoich uczniów – co mają zrobić, jak to zrobić, gdzie wysłać, kiedy, komu, jak udostępnić itp.
- Pozwalam uczniom na wybór sposobu weryfikacji osiągnięć – ważne dla ucznia i dla mnie jest przecież, żeby wiedzieć, w jakim stopniu uczeń osiągnął kryteria, a nie samo działanie
- Wspieram uczniów w weryfikacji ich osiągnięć (sprawdzam zadania, testy itp.)
- Udzielam uczniom informacji zwrotnej nt. ich osiągnięć w oparciu o narzędzia do ich weryfikacji
- Zwracam się do uczniów po imieniu i doceniam ich postępy
- Stosuję informację zwrotną** odnoszącą się do wskazanych kryteriów i opartą o schemat:
- Wskazanie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia (osiągniętych kryteriów)
- Odnotowanie tego, co wymaga poprawy (kryteria nieosiągnięte lub osiągnięte częściowo)
- Wskazanie tego, co uczeń może zrobić w celu poprawy (osiągnięcie brakujących lub niepełnych kryteriów)
- Wskazanie tego, co uczeń może zrobić, żeby się rozwijać (dodatkowe kryteria, wejście na wyższy poziom)
- Zachęcam uczniów do samooceny, czyli samodzielnego weryfikowania osiągnięć na podstawie kryteriów; wykorzystuję do tego m.in. narzędzia do automatycznego weryfikowania poprawności odpowiedzi
- Omawiam z uczniami ich osiągnięcia i zachęcam do autorefleksji nad preferowanymi sposobami uczenia się; wykorzystuję możliwości jakie daje technologia do indywidualizacji pracy oraz rozwijania u uczniów umiejętności uczenia się zgodnie z preferowanymi strategiami
- Mam świadomość, że perspektywa uzyskania stopnia:
- Może skłaniać uczniów do nieuczciwego podchodzenia do weryfikacji osiągnięć, a przez to ogranicza możliwość autentycznego uczenia się i osiągania trwałych efektów edukacyjnych
- Ogranicza wewnętrzną motywację do uczenia się
- Nakłada na uczniów dodatkową presję
- Zwracam się do uczniów po imieniu, okazuję im szacunek, dbam o kulturę osobistą i poprawność wypowiedzi
- W sieci jestem odpowiedzialnym twórcą i odbiorcą treści; nie stosuję form wypowiedzi, które są mową nienawiści lub słowną i psychiczną przemocą oraz reaguję na każdy ich przejaw – HEJT STOP
- Dbam o swój wizerunek w Internecie, świadomie publikuję zdjęcia i treści, a kiedy łączę się z uczniami w trybie video dbam o swój wygląd i otoczenie widoczne w przekazie
Dedykowane dla edukacji bezpłatne pakiety Office 365 (szczególnie usługa MS Teams) oraz G-Suite (szczególnie usługa Classroom) znacząco ułatwiają organizowanie zdalnego nauczania w przedstawionej powyżej formie. Pozwalają na przygotowywanie materiałów edukacyjnych, zadań, testów, określanie terminów ich realizacji, kontakt z uczniami, udzielanie informacji zwrotnych itp. A wszystko w jednym miejscu dla dyrektora, nauczyciela i ucznia.
* O Taksonomii Blooma, która jest klasyfikacją celów nauczania i o czasownikach operacyjnych w formułowaniu celów edukacyjnych możesz przeczytać tutaj – https://www.jankowskit.pl/metodyka-nauczania-i-dydaktyka/taksonomia-blooma.html Artykuł ten dotyczy edukacji dorosłych, ale bez trudu zawarte tam wskazówki przełożysz na szkolną rzeczywistość.
** O udzielaniu informacji zwrotnej – https://sus.ceo.org.pl/nauczycielska-akademia-internetowa/o-dzialaniu/aktualnosci/o-sztuce-dawania-informacji-zwrotnej
Więcej o formułowaniu celów, kryteriów i udzielaniu informacji zwrotnej dowiesz się w dostępnej bezpłatnie książce Danuty Sterny „Uczę (się) w szkole” – https://civitas.com.pl/pl/p/UCZE-SIE-W-SZKOLE-DANUTA-STERNA/70 (książka dostępna w PDF do pobrania – kliknij POBIERAM w opisie na podanej stronie)
W naszej bibliografii i netografii znajdziesz wykaz publikacji oraz stron internetowych pomocnych dla nauczycieli – przejdź
Sprawdź ofertę naszych szkoleń online wspierających nauczycieli m.in. w prowadzeniu uczenia zdalnego i hybrydowego – przejdź
Materiały do pobrania, linki
Podoba Ci się ten wpis?
Podziel się nim poprzez portal społecznościowy lub wyślij link znajomemu
Jeśli szukasz więcej inspiracji przejdź do naszego bloga.